Ένας ασθενής μπορεί να
παρουσιάσει μια αδύναμη, αναπνευστική ή μόλις
ευδιάκριτη φωνητική ικανότητα, γνωστή ως δυσφωνία. Η φωνή του θα
ακούγεται σαν μουρμουρητό. Αυτό μπορεί να είναι ένα εμπόδιο στην αποτελεσματική
επικοινωνία ανάμεσα στον ασθενή
Η δυσφωνία μπορεί να
προκαλείται από:
q Κούραση
οφειλόμενη σε φτωχή θερμιδική εισαγωγή
q Ακατάλληλη
ή ανεπαρκής αναπνευστική υποστήριξη
q Ακατάλληλη
έκφραση
q Ακατάλληλη
στάση του σώματος
Στάση του σώματος
Συμβουλευθείτε τον παθολόγο του ασθενή πριν ξεκινήσετε κάθε
άσκηση τραβήγματος ή πρόγραμμα ασκήσεων.
Βοηθήστε τον
ασθενή να αναγνωρίζει τα πλεονεκτήματα του καθημερινού τραβήγματος και του
προγράμματος τόνωσης, εξηγώντας πως η ακατάλληλη στάση του σώματος επηρεάζει
την αναπνοή και το ρυθμό της ομιλίας. Διορθώνοντας την ακατάλληλη στάση του
σώματος, η ποιότητα φωνής του ασθενή μπορεί να βελτιωθεί.
Ακατάλληλες
στάσεις μπορούν να χαρακτηριστούν:
q Τράβηγμα
του κεφαλιού και του λαιμού προς τα μπροστά
q Βυθισμένο
στήθος
q Γυρισμένοι
ώμοι
q Κλίση
προς τη μια πλευρά
q Εξώθηση
– φούσκωμα της κοιλιάς
q Καμπούριασμα
της πλάτης χωρίς οσφυϊκή υποστήριξη
q Τέντωμα
των γονάτων πέρα από την καρέκλα
Δευτερεύουσες
επιπτώσεις της ακατάλληλης στάσης του σώματος:
q Χαμηλή
φωνή
q Αναπνευστικός
ήχος
q Υψηλός
κίνδυνος αναρρόφησης
q Βήχας
q Έκχυση
του φαγητού
q Υπερβολική
κόπωση
q Ακατάλληλη
βλεμματική επαφή
q Φτωχός
οπτικοκινητικός συντονισμός
Για να
βελτιωθεί η στάση του σώματος, ξεκινήστε βάζοντας των ασθενή να καθίσει. Η
ακατάλληλη στάση μπορεί να αναπαρασταθεί οπτικά, καθώς φαντάζεται πως υπάρχει
μια κάθετη γραμμή στο σώμα του, ακριβώς στη μέση. Οι ώμοι και οι γλουτοί είναι
πίσω, και τα πέλματα των ποδιών ακουμπάνε στο πάτωμα. Αυτή η γραμμή για τη
στάση του σώματος μπορεί να βοηθήσει από το πλάι και από μπροστά, δείχνοντας
ίση διανομή σε κάθε πλευρά της γραμμής.
Η στάση του
σώματος συνδέεται άμεσα με την κόπωση οφειλόμενη σε μια παρέμβαση αναπνευστικής
επάρκειας. Αλλαγές στη στάση επιτρέπονται για βαθύτερη αναπνοή η οποία θα
δημιουργήσει μια δυνατότερη φωνή. Αλλάζοντας τη στάση, η μυϊκή τόνωση
βελτιώνεται. Αυτό, με την αύξηση της εισαγωγής των θερμιδικών και διατροφικών
φαγητών, μπορεί να δώσει μια ενέργεια στον ασθενή για να βελτιώσει τις
ομιλητικές και φωνητικές δεξιότητες, και τις ακαθόριστες κινήσεις. Όταν ο
ασθενής κουραστεί, δεν μπορεί να δώσει τον καλύτερό του εαυτό.
Αν ο ασθενής παρουσιάζει swallow breathing οφειλόμενη στην
ακατάλληλη στάση, θα έχει μια ανεπαρκή αναπνοή για τη φώνηση. Ο ασθενής θα
είναι ικανός να παράγει μόνο μια ή δυο λέξεις με μια αδύναμη, σύντομη και μη
ευδιάκριτη φωνή και κατόπιν να
σχηματίσει τις λέξεις που απομένουν με τα χείλη, χωρίς φώνηση.
Η άσκηση στη σελίδα 86 θα βοηθήσει
την ευθυγράμμιση του κεφαλιού και του λαιμού, για να βελτιωθεί η στάση του
σώματος. Ζητήστε από τον ασθενή να κάτσει κατάλληλα, χρησιμοποιώντας μαξιλάρια
ή υποστηρίγματα κάτω από τα χέρια και πίσω στη μέση του.
Είναι σημαντικό να αλλάζει συχνά τη
θέση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό θα τον βοηθήσει να ξεκουράσει το μυϊκό
σύστημα, να τεντώσει την πλάτη και να ανακουφίσει την ένταση του λαιμού. Η ίδια θέση για πολύ
ώρα μπορεί να αυξήσει τη σιελόρροια, να αδυναμώσει και να δυσευθυγραμμίσει τους
μυς του λαιμού.
Ο γενικός κανόνας είναι να κάθεται ο
ασθενής όχι περισσότερο από μια ώρα στην κάθε θέση. Αν ο ασθενής μπορεί να
περπατήσει, πηγαίνετε ένα περίπατο και κάντε μερικές βασικές ελαφριές ασκήσεις.
Δείτε παρακάτω για καθημερινές ασκήσεις τεντώματος του σώματος. Θυμηθείτε ότι η
καλύτερη άσκηση για μια καλή στάση του σώματος είναι να χρησιμοποιείτε την
σωστή θέση.
Καθημερινές ρουτίνες τεντώματος
Ακολουθεί μια ποικιλία από τεντώματα του σώματος για τον
ασθενή, για να εκτελεί ανάμεσα από τα γεύματα, να τονώνει και να διατηρεί την
ελαστικότητα. Οι ασκήσεις μπορούν να εκτελούνται μια κάθε φορά ή συνολικά. Ο
ασθενής τις εκτελεί με ένα αργό ρυθμό
και κινείται ήπια σε κάθε νέα στάση. Αποφεύγει απότομες ή ξαφνικές κινήσεις.
Ενθαρρύνετε τον ασθενή να κρατάει το κάθε τέντωμα όσο πιο πολύ μπορεί χωρίς
αδικαιολόγητη πίεση.
Ο
βαθμός του τεντώματος ή το εύρος της κίνησης μπορούν να αυξήσουν την χρονική
περίοδο. Τα καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται όταν οι ασκήσεις εκτελούνται
1- 3 φορές την ημέρα. Τα απλά τεντώματα θα βοηθήσουν τον ασθενή να:
q Διατηρεί
τη θέση
q Ανακουφίζετε
από τους πόνους
q Αισθάνεται
ανακούφιση
q Stimulate appetite
q Τεντώνει
και τονώνει τους μύες
Ένα καθημερινό πρόγραμμα
τεντώματος θα δώσει στον ασθενή ενέργεια αντί να τον εξαντλήσει. Ενθαρρύνετε
τον ασθενή:
q Να
κινείται αργά στη θέση που βρίσκεται
q Να
κρατάει το λιγότερο 10 δευτερόλεπτα
q Κινείται
αργά για να αλλάξει τη θέση
Εάν ένας φυσικός περιορισμός,
όπως μονόπλευρη αδυναμία ή παράλυση, περιορίζει το πλήρες τέντωμα του σώματος.
Ο ασθενής πρέπει να διαλέξει αν θα δουλέψει την ανεπηρέαστη πλευρά ή μόνο τα
άκρα. Μια αναφορά ενός παθολόγου ή επαγγελματία θεραπευτή, για τον καθορισμό
των ικανοτήτων του ασθενή, θα σας βοηθήσει να αναπτύξετε ένα πλάνο τόνωσης και
εύρους της κίνησης.
Θυμίστε
στον ασθενή ότι το τέντωμα σημαίνει ότι νιώθουμε καλά. ζητείστε να κινήσει τα
άκρα του ήπια και ελεύθερα, χωρίς δύναμη. Οι εικόνες είναι μόνο οδηγίες. Οι
ασθενείς πρέπει να καταλάβουν ότι το μεγαλύτερο τράβηγμα, τόνωση και εύρος των
κινήσεων θα αποκτηθεί με τον καιρό και με την καθημερινή άσκηση.
Stretch for life (τέντωμα για ζωή)
Τα τραβήγματα φαίνονται από το τράβηγμα των χεριών, των
ώμων, και των μυών του λαιμού. Είναι πολύ καλές επιπρόσθετες ασκήσεις για το
θεραπευτικό πρόγραμμα ασθενών με:
q Φωνητική
πίεση
q Temporo- mandibular joint problems
q Μείωση
του εύρους της κίνησης του λαιμού
q Λανθασμένη
στάση του σώματος
q Λαρυγγεκτομή
με radial neck dissection
Ασκήσεις των χεριών μπορούν να
εκτελεστούν σε όρθια θέση και ωφελούν την πλάτη, τους ώμους, και τους μυς του
λαιμού, και βελτιώνουν την ευθυγράμμιση.
Αναπνοή
“Πως γίνεται να έχω ξεχάσει πώς
να αναπνέω;”
Αυτή είναι η πιο κοινή ερώτηση
που κάνουν τα άτομα που παρουσιάζουν αναπνευστική ανεπάρκεια ή ακατάλληλη χρήση
της αναπνοής. Η ικανότητα να αναπνέει με εισπνοή και εκπνοή για τη φώνηση, τον
τόνο (resonation) και
την ομιλία (άρθρωση) θεωρείται δεδομένη. Τα άτομα αυτά, που παρουσιάζουν
δυσκολίες ίσως:
q Χρησιμοποιούν
κοφτή αναπνοή
q Swallow breaths (καταπίνουν την
αναπνοή)
q Κρατάνε
την αναπνοή ενώ προσπαθούν να παράγουν λέξεις
q Εξαντλούν
την αναπνοή πριν ολοκληρώσουν τη λέξη και μιλάνε με τον αέρα που απομένει
q Αποτυγχάνουν
να αναπληρώσουν τον αέρα και την εξασθενημένη φώνηση, ακολουθούμενη από μια
μεγάλη ακουόμενη εισπνοή
q Σχηματίζουν
με τα χείλη μόνο λέξεις με μικρή ή χωρίς καθόλου προσπάθεια cσυντονισμένης ομιλίας σε μια εκπνεόμενη
φώνηση.
Ασκήσεις που
προβάλλουν την αναπνευστική επάρκεια είναι το κλειδί για κάθε πρόγραμμα
χαλάρωσης, φώνησης και/ ή άρθρωσης. Ο ασθενής μαθαίνει να παράγει ένα
αναπνευστικό pattern
εισπνοής και εκπνοής για πιο ξεκούραστη αναπνοή και ομιλία. Το ποσοστό του
απαιτούμενου αέρα για την αναπνοή αυτή είναι το ίδιο ποσοστό που απαιτείται για
την ομιλία.
Χρησιμοποιώντας το σχεδιάγραμμα στην
επόμενη σελίδα, περιγράψτε τον Κύκλο της Αναπνοής στον ασθενή. Εξηγείστε με
ποιον τρόπο θα τον βοηθήσουν οι τεχνικές:
q Απεικονίστε τον κύκλο της αναπνοής
q Ελέγξτε
το εύρος και το μήκος της εισπνοής και εκπνοής
q Ενισχύστε
τη χαλάρωση του προσώπου, του λαιμού και του σώματος μέσω imagery
q Καθιερώστε το ρυθμό στον κύκλο της αναπνοής
q Μάθετε
lower breathing pattern to abdominal- diaphragmatic χωρίς μπερδεμένες
λεπτομέρειες ή εξηγήσεις
q Voice upon εκπνοή χρησιμοποιώντας
ήπια onset της φώνησης
q Replenish air based on kinesthetic (αίσθημα ανάγκης
για νέα αναπνευστική υποστήριξη) approach.
Αργυρώ Καραμπά - Θεραπεύτρια Λόγου & Ομιλίας www.γραφωνηματα.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου