ΙΔΙΩΤΙΚΟ Ή ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΧΟΛΕΙΟ;

Στο ερώτημα Δημόσιο ή Ιδιωτικό Σχολείο, η πλειοψηφία των γονιών θα απαντούσε: «Αν μπορούσαμε, Ιδιωτικό» ή «Δημόσιο με ‘τα καλά’ του Ιδιωτικού». Δεν είναι περίεργο. Τα πλεονεκτήματα του να φοιτά ένας μαθητής σε Ιδιωτικό σχολείο είναι σημαντικά: Περισσότερες ώρες ολοκληρωμένων μαθημάτων, χωρίς απεργίες και καταλήψεις, εκμάθηση τουλάχιστον δύο ξένων γλωσσών στο πλαίσιο του σχολείου, ασφάλεια, προσεγμένο περιβάλλον, μεταφορά των μαθητών με σχολικό, αξιόλογες πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες. Όλα αυτά με το αζημίωτο –για την ακρίβεια με ποσά που αγγίζουν τον έναν μισθό μηνιαίως.

Η ιδιωτική και η δημόσια εκπαίδευση παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές, αλλά και ομοιότητες στον τρόπο διεξαγωγής τους. Παρακάτω, παραθέτουμε ορισμένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των δύο μορφών εκπαίδευσης. Η επιλογή είναι δική σας…

Δημόσιο Σχολείο	Ιδιωτικό Σχολείο
Θετικά:
1) Το σημαντικότερο πλεονέκτημα της παρακολούθησης των μαθημάτων ενός δημόσιου σχολείου είναι η απουσία οικονομικής συνεισφοράς. Παρέχεται δωρεάν παιδεία, γεγονός που διευκολύνει τους γονείς, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής δυσχέρειας.	1) Ένα πρώτο στοιχείο για να επιλέξει ο γονέας το ιδιωτικό σχολείο είναι οι παρεχόμενες υπηρεσίες και υποδομές του, λόγω της οικονομικής ευχέρειας που του δίνουν τα δίδακτρα και οι χορηγίες ιδιωτών. Παρέχονται αθλητικές εγκαταστάσεις, αίθουσες μουσικής και ηλεκτρονικών υπολογιστών, βιβλιοθήκη, ακόμη και αμφιθέατρα, σε κάποιες περιπτώσεις. Σημαντικός επίσης παράγοντας θεωρείται ο περιορισμένος αριθμός των μαθητών σε κάθε αίθουσα. Στο πρόγραμμα εντάσσεται και η εκμάθηση τουλάχιστον μιας ξένης γλώσσας, σε βαθμό τέτοιο, που μπορεί να υπερκαλύψει ακόμη και την παρακολούθηση επιπλέον ωρών φροντιστηρίου.
2) Ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι η κοινωνικοποίηση του παιδιού, η οποία παρέχεται στα πλαίσια της συναναστροφής με μια πληθώρα διαφορετικών προσωπικοτήτων και της ανταλλαγής σκέψεων και βλέψεων με παιδιά της ίδιας ηλικίας, τα οποία διαμένουν συνήθως στην ίδια γειτονιά. Η επαφή με συνομηλίκους διαφορετικού οικονομικού, κοινωνικού και μορφωτικού επιπέδου, καθώς και η πολυφωνία των απόψεων, προσφέρουν στο παιδί τη δυνατότητα ανάπτυξης της κριτικής του σκέψης, της αυτονομίας και της προσαρμοστικότητας, τα οποία αποτελούν βασικά εφόδια για την μετέπειτα δράση του παιδιού, στα πλαίσια της ένταξής του στην κοινωνία.	2) Το ωράριο του ιδιωτικού σχολείου είναι διευρυμένο (συχνά και έως τις 15.00 μ.μ.), κάτι που εξυπηρετεί πολύ τους εργαζόμενους γονείς, ως προς την έγκαιρη παραλαβή των παιδιών, κατά το σχόλασμα. Επιπλέον, η μεταφορά των μαθητών με ιδιωτικό σχολικό, διευκολύνει ακόμη περισσότερο τους γονείς. Η αλήθεια είναι όμως και τα δημόσια ολοήμερα σχολεία λειτουργούν ως τις 15.45.
3) Η απόσταση είναι ένας σημαντικός παράγοντας επίσης, καθώς τις περισσότερες φορές, το δημόσιο σχολείο που παρακολουθεί το παιδί βρίσκεται κοντά στην κατοικία του, κάτι που διευκολύνει πολύ τους γονείς.	3) Οι συνθήκες υγιεινής κυμαίνονται σε αξιοπρεπές επίπεδο, το ίδιο και η ασφάλεια των παιδιών, καθώς συνήθως υπάρχει ικανοποιητική περιφρούρηση κατά την είσοδο και την έξοδο κάποιου επισκέπτη.
	4) Το ιδιωτικό σχολείο λογοδοτεί στους γονείς και οι εκπαιδευτικοί επίσης, οι οποίοι έτσι καλούνται να επιδεικνύουν περισσότερη υπευθυνότητα και αφοσίωση προς τους μαθητές. Γι αυτό και στα ιδιωτικά σχολεία, συνήθως είναι πολύ περιορισμένες οι απεργίες και οι καταλήψεις.
	5) Η επιλογή των καθηγητών πραγματοποιείται έπειτα από ολοκληρωμένο έλεγχο και συνέντευξη, με κριτήρια το επίπεδο των γνώσεών τους, της προσωπικότητας και της ψυχολογικής τους κατάστασης.
Αρνητικά:
1) Ένα βασικό μειονέκτημα των δημόσιων σχολείων είναι η έλλειψη υποδομών. Το πιο σύνηθες φαινόμενο είναι αίθουσες με παλαιωμένα έδρανα, μαυροπίνακες με φθορές, αλλά κυρίως, χωρίς την απαραίτητη τεχνική κατάρτιση, όπως η έλλειψη υποδομής για ηλεκτρονικούς υπολογιστές και προτζέκτορες. Αν και τα τελευταία χρόνια οι δημόσιες σχολικές αίθουσες έχουν εξοπλιστεί με διαδραστικούς πίνακες.	1) Το πιο χαρακτηριστικό μειονέκτημα των ιδιωτικών σχολείων είναι οι αυξημένες δαπάνες που απαιτούν τα δίδακτρα. Μελέτες των τελευταίων ετών έχουν δείξει ότι τα δίδακτρα αντιστοιχούν σε μια κλίμακα από 3.000 έως και 11.000 ευρώ (σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας για το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014), χωρίς να συνυπολογίζονται τα έξοδα μεταφοράς του παιδιού ή συχνά, και τα κονδύλια σε ειδικές στολές και ρουχισμό, σύμφωνα με τους κανονισμούς του εκάστοτε ιδιωτικού σχολείου.
2) Ακόμη ένα μειονέκτημα είναι η έλλειψη εκσυγχρονισμού στο εκπαιδευτικό σύστημα που ακολουθεί πιστά το δημόσιο σχολείο.	2) Η εγγραφή σε πολλά ιδιωτικά σχολεία απαιτεί πρωτίστως αίτηση από τους γονείς και η επιλογή γίνεται μετά από εκτεταμένη αξιολόγηση του υποψήφιου μαθητή. Αυτός ο τρόπος ένταξης είναι πιθανό να δημιουργήσει ανασφάλεια στο παιδί, καθώς και «πελατειακές» σχέσεις μεταξύ γονέα και εκπαιδευτικού, αφού ένα βασικό κριτήριο είναι το κοινωνικό-οικονομικό υπόβαθρο της οικογένειας. Το ιδιωτικό σχολείο χαρακτηρίζεται από ένα ελεγχόμενο περιβάλλον, στο οποίο κυριαρχούν η οικονομική και κοινωνική ομοιομορφία.
3) Οι εγκαταστάσεις ενός δημόσιου σχολείου συνήθως δεν επαρκούν για την περαιτέρω διεύρυνση του πνεύματος του μαθητή. Συχνά, υπάρχουν περιορισμένοι χώροι για άθληση ή δημιουργικές δραστηριότητες. Επιπλέον, το απασχολούμενο προσωπικό, όπως για παράδειγμα οι υπεύθυνοι καθαριότητας ή οι φύλακες, συχνά δεν επαρκούν σε αριθμό ή λειτουργούν με περιορισμένα ωράρια, με αποτέλεσμα ακόμη και να αμφισβητείται η ασφάλεια και οι απαραίτητες συνθήκες υγιεινής.	3) Η πληρωμή των διδάκτρων σηματοδοτεί μια εξαρτημένη σχέση μεταξύ εκπαιδευτικών και γονέων, με κίνδυνο ενδεχομένως να συγχέονται τα όρια των σωστών κριτηρίων της αντικειμενικής αξιολόγησης της επίδοσης και της συμπεριφοράς των μαθητών. Σε πολλές περιπτώσεις, η προσπάθεια των εκπαιδευτικών να αποδώσουν τα μέγιστα, σε ανταπόδοση των οικονομικών συνεισφορών των γονέων, ασκεί υπέρμετρη πίεση στα παιδιά. Την ίδια πίεση εκλαμβάνει και το παιδί από την πλευρά του γονέα, ο οποίος θεωρεί ότι επενδύει μεγάλα χρηματικά ποσά στην εκπαίδευσή του, με αντάλλαγμα τους υψηλούς βαθμούς.
4) Η εκπαίδευση σε δημόσιο σχολείο, πολλές φορές, συνεπάγεται για τους γονείς τη σύνδεσή της, με παράλληλη παρακολούθηση μαθημάτων και σε φροντιστήριο μέσης εκπαίδευσης. Συχνά η λήψη εκπαιδευτικού υλικού μόνο μέσα στα πλαίσια του δημόσιου σχολείου δεν επαρκεί, κυρίως όταν το παιδί διανύει την περίοδο της εφηβείας και βρίσκεται πολύ κοντά σε μια εξεταστική περίοδο, η οποία και θα του καθορίσει πιθανόν τις μετέπειτα επιλογές στη ζωή του.
5) Η επιλογή καθηγητών πραγματοποιείται μέσω δημόσιων διαγωνισμών, κάτι που θεωρείται σχετικά απρόσωπο και στην ουσία διασφαλίζει συχνά μόνο έως έναν βαθμό την ποιότητα και τις γνώσεις του εκπαιδευτικού.

Πριν αποφασίσετε για ιδιωτικό ή δημόσιο σχολείο, μπορείτε να θέσετε τα εξής ερωτήματα στον εαυτό σας;

•    Τί είναι πιο σημαντικό; 

•    Η εκπαίδευση του μαθητή; 

•    Το εκπαιδευτικό υλικό και πώς υποστηρίζεται αυτό με έξτρα φωτοτυπίες; 
•    Ο καθηγητής ως προς την ποιότητά του, τις γνώσεις του, τη συμπεριφορά του, το παρουσιαστικό του; 

•    Η παροχή ηλεκτρονικού υπολογιστή και η βιβλιοθήκη; 

•    Το ωραίο κτίριο με την πισίνα και το γήπεδο, η ευρυχωρία των αιθουσών; Ή το ποιά παιδιά μεγαλογιατρών, μεγαλοδικηγόρων κτλ πηγαίνουν σε αυτό το σχολείο; 
•    Είναι σημαντική η εκπαιδευτική ανάπτυξη και άρτια δομή της προσωπικότητας του παιδιού σας ή απλά να κάνει γνωριμίες "υψηλού επιπέδου"; 

Το πιο σημαντικό όμως που έχετε να κάνετε είναι να μιλήσετε με το παιδί σας, αφουγκραστείτε τις ανάγκες του και την ιδιοσυγκρασία του και επιλέξτε μαζί του, τον κατάλληλο για εκείνο, μικρόκοσμο του σχολείου, μέσα στον οποίο θα διανύσει τουλάχιστον τα πρώτα 15 με 18 χρόνια της ζωής του…

Μαρία Γκουγκούμη - Ψυχολόγος/ Ειδική Παιδαγωγός

Αργυρώ Καραμπά - Θεραπεύτρια Λόγου & Ομιλίας
grafwnimata.gr