Η Τσικνοπέμπτη βρίσκεται στη
δεύτερη εβδομάδα του Τριωδίου. Το Τριώδιο αποτελείται από τρεις εβδομάδες εκ
των οποίων η πρώτη ονομάζεται Προφωνή, η δεύτερη ονομάζεται Κρεατινή και η
τελευταία Τυρινή. Σημασιολογικά, η λέξη «τσικνοπέμπτη» περιέχει τον όρο »τσίκνα»
που υποδηλώνει την μυρωδιά του ψημένου κρέατος. Ημερολογιακά εορτάζεται έντεκα
ημέρες πριν από την Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτώντας και επισήμως την προετοιμασία
των χριστιανών ενόψει της νηστείας της Σαρακοστής πριν από το Πάσχα.
Το έθιμο χάνεται στα βάθη
των αιώνων, χωρίς να γνωρίζουμε την προέλευσή του. Εικάζεται, όμως, ότι
προέρχεται από τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, που
επιβίωσαν του Χριστιανισμού. Σύμφωνα με τον λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο, το
φαγοπότι και το γλέντι της ημέρας είναι «ομοιοπαθητικές προσπάθειες για την
ευφορία της γης».
Παλιότερα στην ελληνική
επαρχία οι άνθρωποι μοίραζαν πιατέλες με το τσικνισμένο κρέας σε όλη την
γειτονιά για να στείλουν την μυρωδιά του ψητού σε κάθε άκρη του χωριού. Μαζί με
την Τσικνοπέμπτη έχει καθιερωθεί πλέον και η ειδωλολατρική παράδοση του
μασκαρέματος που υποτίθεται ότι διώχνει τα κακά πνεύματα του χειμώνα και
βοηθάει έτσι στην εξασφάλιση μιας επιτυχημένης σοδειάς.
Διαδικασία εβδομάδας
γιορταστική, με λιχουδιές λογιών - λογιών, κρασί, τραγούδι.
Κι έχει ο Θεός, αφού έδωσε για να έχει κι ο Χριστιανός για όλη τη χρονιά, όλα τα καλά. Και γουρναλοιφή, και τσιγαρίδες και λουκάνικα, και παστό και πυτιά, και γουρνοσάπουνο, και γουρνοτσάρουχα, αλλά και την καπνοσακούλα από τη φούσκα. Για τούτο πρέπουν τις μέρες αυτές γιορτάσια και χαρές. Και μεγάλη νάναι η χάρη Του.
Η μάνα Γη μας τρέφει
καλά, καιρός χαράς, καιρός να ξεχαστούμε, τώρα, κι αυτή την εβδομάδα, την
εβδομάδα της «απολυτής», της «προφωνήσιμης» ή «προφωνής».
Μαρία Γκουγκούμη - Ειδική Παιδαγωγός www.pyxidagnwsis.gr
Αργυρώ Καραμπά - Θεραπεύτρια Λόγου & Ομιλίας www.γραφωνηματα.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου