ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙ

Η είδηση ότι μαθητής τρίτης Λυκείου φέρεται να δολοφόνησε τη μητέρα του επειδή του έκανε παρατήρηση για την τηλεόραση έχει συγκλονίσει την Ελλάδα.

Ποια πρέπει να είναι η σχέση του παιδιού με την τηλεόραση;

Πόσες ώρες πρέπει να παρακολουθεί τηλεοπτικά προγράμματα;

Σύμφωνα με έρευνες, παιδιά ηλικίας κάτω των 6 ετών σπαταλούν κατά μέσο όρο περίπου, 2 ώρες μπροστά σε οθόνη, κυρίως σε τηλεόραση, βιντεοπαιχνίδια και DVDs. Τα παιδιά και οι έφηβοι από 8 έως 18 ετών, περνούν 4 ώρες την ημέρα μπροστά από μια οθόνη τηλεόρασης και σχεδόν 2 επιπλέον ώρες στον υπολογιστή και σε βιντεοπαιχνίδια. Σίγουρα οι ώρες ακούγονται πολλές, γιατί όμως θα πρέπει οι γονείς να ελέγχουν τη χρήση της τηλεόρασης;

Η τηλεόραση έχει γίνει πολύ σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας μας. Ενώ μπορεί να έχει τεράστια σημασία για τα παιδιά σε ορισμένα στάδια, εφόσον από τη μία τα βοηθά να μάθουν, αποκαλύπτοντας τους πολλές όψεις του κόσμου που θα έμεναν διαφορετικά άγνωστες, κι από την άλλη αποτελεί μια θαυμάσια πηγή ψυχαγωγίας, μπορεί εντούτοις να παρεμποδίσει την ανάπτυξη, ιδιαίτερα στα πρώιμα στάδια.

Μπορεί να μειώσει την ανάπτυξη του λόγου

«Όταν η τηλεόραση είναι ανοιχτή, ο γονιός μιλάει λιγότερο. Αυτό αποτελεί επιστημονικό στοιχείο που αποδεικνύει ότι όσο λιγότερο χρόνο περνάει ο γονιός μιλώντας στο παιδί του, τόσο φτωχή θα είναι η γλωσσική του ανάπτυξη». Οι μελέτες που αναφέρονται στις κατευθυντήριες γραμμές για την παρακολούθηση της τηλεόρασης υπογραμμίζουν πως οι γονείς αλληλεπιδρούν λιγότερο με τα παιδιά όταν η τηλεόραση είναι αναμμένη και αν τα παιδιά παίζουν με την τηλεόραση αναμμένη θα στρέψουν το βλέμμα της προς αυτή τρεις φορές το λεπτό.

Σύνδεση ανάμεσα στην πρώιμη έκθεση στην τηλεόραση και τα πιθανά μελλοντικά προβλήματα προσοχής

Μια έρευνα του 2003 από την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP)  υποστηρίζει πως υπάρχει σχέση ανάμεσα στην παρακολούθηση τηλεόρασης στα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού και την υπερκινητικότητα και τις διαταραχές προσοχής στα επόμενα αναπτυξιακά έτη. Συγκεκριμένα, 10% των 2.500 παιδιών που παρακολουθούσαν καθημερινά τηλεόραση μεταξύ των ετών 1-3 είχαν προβλήματα προσοχής στην ηλικία των 7 ετών, ευρήματα που χαρακτηρίζονται ανησυχητικά από το ΑΑΡ.

Η πολύωρη τηλεθέαση ευθύνεται για προβλήματα ύπνου

H ΑΑΡ σημειώνει τη σύνδεση ανάμεσα στην παρακολούθηση τηλεόρασης και τον άστατο ύπνο σε παιδιά κάτω των 3 ετών. Ωστόσο οι συνέπειες της τηλεθέασης σχετικά με τον ύπνο απαιτούν περαιτέρω μελέτη, κάθε γονέας γνωρίζει ότι ο ύπνος χωρίς διακοπές είναι πολύτιμος για το παιδί όσο και για τους ίδιους.

Η τηλεόραση μειώνει το χρόνο επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης με άλλα μέλη της οικογένειας.

 Η τηλεόραση δεν είναι το κέντρο του σύμπαντος.

Τα μωρά είναι περισσότερα έξυπνα από ότι πιστεύουμε. Όταν η οικογένεια κάθεται και επικεντρώνεται άμεσα στην τηλεόραση δίνει στο παιδί το μήνυμα ότι η τηλεόραση είναι πολύ σημαντικό και κεντρικό σημείο ενδιαφέροντος. Κι ενώ υπάρχουν πολλά υπέροχα προγράμματα που διατίθενται στην τηλεόραση, η διάχυτη επιρροή των μέσων μαζικής ενημέρωσης μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες εντυπώσεις στα νεαρά μυαλά. Οι διαφημιστές γνωρίζουν ότι τα παιδιά δεν διαθέτουν την κριτική σκέψη των ενηλίκων με συνέπεια να είναι εύκολη λεία των εμπορικών τους στόχων. Έτσι τα παιδιά, μέσω της τηλεόρασης, βομβαρδίζονται με χιλιάδες διαφημίσεις άχρηστων και επιβλαβών προϊόντων και εθίζονται σε ένα πρώιμο και ασύνετο καταναλωτισμό.

Προτεινόμενες ώρες παρακολούθησης τηλεόρασης

• παιδιά 3-5 ετών: μισή ώρα

• παιδιά 6 – 10 ετών: μία ώρα

• παιδιά 10 – 13 ετών: μιάμιση ώρα

Μαρία Γκουγκούμη - Ειδική Παιδαγωγός www.pyxidagnwsis.gr
Αργυρώ Καραμπά - Θεραπεύτρια Λόγου & Ομιλίας www.γραφωνηματα.gr